Gelet op het CBS van 7/9/2022 organisatie bestuurskrachtmeting binnen de grenzen van het Pajottenland;
Gelet op de GR van 27/9/2022 verwerping van erkenning tot noodzaak fusie en organisatie van een bevraging;
Gelet op het CBS van 3/10/2022 en 19/10/2022 tot aanstelling van een consultbureau;
Gelet op het CBS van 6/3/2023 resultaten bestuurskrachtmeting;
Gelet op de GR van 5/4/2023 verwerping om een maximale inspanning te doen om alsnog te kunnen instappen in de fusie op Pajottenlands niveau;
Gelet op de GR van 5/4/2023 tot publicatie van de bestuurskrachtmeting en het organiseren van gesprekken met de bevolking;
Gelet op het CBS van 9/10/2023 tot publicatie van verslag De Wakkere Burger en slides Prof Dr De Rynck en toelating tot schriftelijke reactie;
Als gemeente hebben we in het dossier van de gemeentefusie na de bestuurskrachtmeting een participatietraject doorlopen. Prof Dr De Rynck gaf een technische uiteenzetting (informatiemoment) en aan de bevolking werd de mogelijkheid gegeven zich uit te drukken enerzijds via de VZW De Wakkere Burger (participatiemoment 1) en anderzijds via mail (participatiemoment 2).
Ongeveer een 40tal personen waren aanwezig op het informatiemoment en ongeveer een 30tal personen op het participatiemoment. Een beperkt aantal heeft beide sessies gevolgd. Via mail kwamen nog 17 reacties binnen.
M.a.w. zo’n 0,45% van de bevolking heeft geparticipeerd in het traject.
De jeugd was de grote afwezige in het debat. Het waren vooral de 55+ers die hebben deelgenomen.
Er zal een afweging moeten gemaakt worden tussen emotionele, rationele, financiële en politiek-strategische elementen.
Een groot deel van de respondenten drukt zijn bezorgdheid uit naar het behoud van het landelijke, de open ruimte, het nabije en dit eerder vanuit een vrees van een opgelegde fusie dan vanuit een uitgesproken wil om te fusioneren. Sommigen zijn ook helemaal tegen fusie. Men kijkt in ieder geval prioritair richting Pajottenland.
Anderen kijken naar het financieel meest voordelige plaatje en de mogelijkheid om ‘open ruimte’ te blijven in een grotere context.
Ondertussen is er op wetenschappelijk vlak de studie van de deskundigen aan de Vlaamse Regering en hebben de verschillende Vlaamse regeringspartijen zich ook uitgedrukt.
De huidige minister van Binnenlands Bestuur gaf in ieder geval al aan geen voorstander te zijn van verplichte fusies.
Ook de Vlaamse studie van de deskundigen richt zich op de periode nà 2030 om een eventuele verplichte fusie te overwegen en de periode 2024-2030 te gebruiken voor studie en overleg.
De studie stelde bovendien dat schaal een noodzakelijke voorwaarde is om bestuurskracht te creëren. Men moet tot een ‘voldoende’ schaal komen want ‘ondermaatse fusies’ zijn alleen maar een voorbode voor een nieuwe fusie, en dus nefast voor de bestuurskracht. Dit is inderdaad het risico welke de 3 fusiegemeenten hebben genomen.
In ieder geval geven de eerste indicaties niet aan dat voor de uitgestrekte plattelandsgemeenten een fusie een financieel voordeel zal opleveren. Het effect van de ‘bonus’ is na gemiddeld één jaar verdwenen. De beperkte middelen van de plattelandsgemeenten blijven beperkt ook na een fusie. De kern van de zaak wordt zo uit de weg gegaan. Het gesprek over de financiering van de kleine gemeenten vanuit de middelen van de hogere overheid zal ook moeten gevoerd worden.
We verwijzen daarbij naar onze vraag van eind juni aan de drie fusiegemeenten om niet snel een fusie door te voeren maar doordacht te werk te gaan. Door zo snel te werk te gaan was het onmogelijk de burgers op een degelijke manier te raadplegen waardoor ze voor voldongen feiten geplaatst zijn. Er werd slechts een klein deel van de bevolking bereikt en bovendien konden ze zich nog enkel uitspreken over een aantal praktische gevolgen van de fusie zoals naamgeving.
De nieuwe Vlaamse regering zal inderdaad een duidelijk referentiekader moeten bepalen.
Bijkomende dimensie is ondertussen het wijzigende landschap van de politiezones. Ook de politiezone Pajottenland zoekt naar een partner. Onder welke vorm en in welke richting is nog niet uitgemaakt maar is een belangrijk gegeven in het gemeentefusie-verhaal, net zoals de eerstelijnszones trouwens waar ook grotere samenwerkingen worden opgelegd voor de Wachtposten.
Er zijn vandaag m.a.w. nog teveel pistes die niet duidelijk zijn omdat ze nog in volle ontwikkeling zijn of niet voldoende onderzocht zijn om een terdege beslissing te nemen.
Wel is het traject met de burger gestart en zal het vermoedelijk in 2030 duidelijk moeten zijn wat de beste optie is voor Pepingen en bij uitbreiding ook voor het Pajottenland.
Voldoende schaalgrootte, voldoende draagvlak en een gedeeld plattelandskarakter zijn daarbij de uitgangspunten.
Amendement vanuit cd&v- en N-VA-fracties, ingediend door A. De Roubaix, gemeenteraadslid, betreffende het agendapunt :
Toevoegen van een 4de artikel:
Artikel 4: Deze beslissing wordt ter kennisgeving overgemaakt aan de gemeenten Gooik, Herne en Galmaarden.
De voorzitter van de gemeenteraad gaat over tot de stemming over het ingediende amendement :
BESLUIT: Goedgekeurd met eenparigheid van stemmen.
Enig artikel: Het amendement, houdende voorstel tot toevoeging van een artikel 4, wordt goedgekeurd.
De voorzitter van de gemeenteraad gaat over tot de stemming over het punt zoals geamendeerd :
Artikel 1: De Gemeenteraad neemt kennis van de Vlaamse studie “Visie op de toekomst van het lokaal & binnenlands bestuur in Vlaanderen Filip De Rynck en Lieven Janssens, Steunpunt Bestuurlijke Vernieuwing”.
Artikel 2: De Gemeenteraad beslist om in de huidige stand van zaken nog niet in te stappen in de fusie van de 3 gemeenten Gooik, Herne, Galmaarden
Artikel 3: De Gemeenteraad geeft wel al aan dat in geval van opgelegde fusie zij de voorkeur geeft aan een grote fusie van al de gemeenten van het Pajottenland.
Artikel 4: Deze beslissing wordt ter kennisgeving overgemaakt aan de gemeenten Gooik, Herne en Galmaarden.