Besluit  Gemeenteraad

Aanleiding

Om de verkeersveiligheid te verhogen wenst de gemeente gemeente Pepingen te starten met trajectcontroles op het grondgebied van de gemeente. De gemeente wenst een concessieovereenkomst af te sluiten met TM TaaS (Trajectcontrole as a Service) voor het controleren van snelheidsovertredingen via automatische vaststellingen.

Regelgeving

• Decreet Lokaal Bestuur van 22 december 2017, en alle latere wijzigingen.
• Wet op het politieambt van 5 augustus 1992.
• Wet van 8 december 1992 to bescherming van de persoonlijke levenssfeer ten opzichte van de verwerking van persoonsgegevens.
• Wet van 21 maart 2007 tot regeling van de plaatsing en het gebruik van bewakingscamera's.
• Wet van 12 november 2009 houdende wijziging van de wet van 21 maart 2007 tot regeling van de plaatsing en het gebruik van bewakingscamera's.
• Wet van 21 maart 2018 houdende wijziging van de wet op het politieambt om het gebruik van camera's door de politiediensten te regelen, en tot wijziging van de wet van 21 maart 2007 tot regeling van de plaatsing en het gebruik van bewakingscamera's, van de wet van 30 november 1998 houdende regeling van de inlichtingen- en veiligheidsdiensten en van de wet van 2 oktober 2017 tot regeling van de private en bijzondere veiligheid.
• Ministeriële omzendbrief van 10 december 2009 tot regeling van de plaatsing en het gebruik van bewakingscamera's.
• Koninklijk besluit van 10 februari 2008 tot vaststelling van de wijze waarop wordt aangegeven dat er camerabewaking plaatsvindt, gewijzigd door het koninklijk besluit van 21 augustus 2009.
• Koninklijk besluit van 2 juli 2008 betreffende de aangiften van de plaatsing en het gebruik van bewakingscamera's, gewijzigd door het koninklijk besluit van 27 augustus 2010.

Reeds genomen beslissingen:

-de gemeenteraadsbeslissing van 27 oktober 2020 betreffende "Politie - Aanpassing algemeen politiereglement Politiezone Pajottenland en het bemiddelingsreglement. Goedkeuring.

-de beslissing van het schepencollege van  27/06/2022 - Trajectcontrole en uitbreiding politiereglement met GAS 4 en GAS 5 - Principiële goedkeuring

-de beslissing van het schepencollege van  05/12/2022 - Algemeen politiereglement aanvulling GAS 4/GAS 5 - Mobiliteit - Principebeslissing

-de gemeenteraadsbeslissing van 29/12/2022 betreffende Algemeen politiereglement - aanvulling GAS4/GAS5 – Mobiliteit - Beslissing.

-de beslissing van het schepencollege van 13/03/2023 - Trajectcontrole - Concessieovereenkomst TaaS - Principebeslissing.

 -de beslissing van het schepencollege van 13 maart 2023 betreffende GAS4 en GAS5 - Samenwerkingsovereenkomst Haviland. Principebeslissing.

-de beslissing van het schepencollege van 4 april 2023 betreffende GAS4 en GAS5 - Samenwerkingsovereenkomst Haviland. Principebeslissing - Wijziging

Feiten en context

Snelheidsovertredingen in het verkeer vormen een groot veiligheidsprobleem. De lokale politie is niet altijd bij machte om op een structurele manier snelheidscontroles te organiseren en ook het parket is niet bij machte om de grote instroom aan overtredingen te verwerken.

Ingevolge het verzameldecreet mobiliteit van 7 oktober 2020 met aanpassing van de wegverkeerswet van 16 maart 1968 waarbij artikel 29quater werd ingevoerd, kunnen lokale besturen sedert 1 februari 2021 gemeentelijke administratieve sancties (GAS), meer bepaald GAS-boetes invoeren voor beperkte snelheidsovertredingen.
De inbreuken dienen aan vijf cumulatieve voorwaarden te voldoen opdat ze afgehandeld kunnen
worden via GAS 5:

• de overtreding vindt plaats op wegen waar de snelheid beperkt is tot 30 of 50 km/uur;
• de overtreding mag maximaal 20km/u te veel bedragen
• het betreft een snelheidsovertreding vastgesteld volgens de voorwaarden, vermeld in artikel 62 van de wet van 16 maart 1968 betreffende de politie over het wegverkeer, met automatisch werkende toestellen (bemand, onbemand, mobiel of vast), die volledig gefinancierd worden door de lokale overheid en dat deze overtredingen worden vastgesteld door bevoegde personen vermeld in artikel 3 van het koninklijk besluit van 1 december 1975 houdende algemeen reglement op de politie van het wegverkeer en van het gebruik van de openbare weg;
• de overtreding wordt begaan door een meerderjarig natuurlijk persoon of door een rechtspersoon;
• er wordt op hetzelfde moment geen andere overtreding vastgesteld.
Indien niet aan alle voorwaarden is voldaan, blijft de vastgestelde overtreding onderworpen aan het strafrecht.

De tarieven voor GAS-boetes voor deze snelheidsovertredingen zijn gelijk aan de bedragen vastgesteld door de Vlaamse Regering in artikel 2, 2° van het koninklijk besluit van 19 april 2014 betreffende de inning en consignatie van een som bij de vaststelling van overtredingen inzake het wegverkeer én bedragen afhankelijk van de gemeten snelheid, 53 euro tot 163 euro per overtreding.

De gemeente Pepingen kiest er voor om deze beperktesnelheidsovertredingen in de toekomst af te handelen via GAS 5 omdat dit bijkomende mogelijkheden geeft in de aanpak van de verkeersveiligheid op haar grondgebied. Naast een ruim gamma van andere middelen zoals verkeersdrempels, verkeersremmers, asverschuivingen, signalisatie en sensibilisering zijn trajectcontroles een bijkomende mogelijkheid om de verkeersveiligheid op adequate wijze te verhogen en te handhaven. Bovendien is de aanleg van verkeersdrempels of andere ingrepen in het weggedeelte niet altijd mogelijk, omwille van technische redenen. De huidige proefopstellingen van wegversmallingen op bijvoorbeeld de Steenweg op Bellingen worden op regelmatige basis aangereden en beschadigd. Hiervoor vormt een trajectcontrole een volwaardig alternatief. Het GAS 5 reglement werd goedgekeurd door de gemeenteraad in de zitting van 21 december 2022.

De gemeente Pepingen wenst een concessieovereenkomst af te sluiten met TM TaaS, die haar toelaat de verkeersveiligheid aanzienlijk te verhogen zonder dat hier een hoge investeringskost tegenover staat. Het model van de concessieovereenkomst werd toegevoegd aan dit besluit.
De firma TM TaaS (Trajectcontrole as a Service), consortium bestaande uit de firma's Trafiroad (hardware), Macq Mobility (software) en Intouch (software), heeft een gehomologeerd systeem met geïntegreerde GAS-verwerkingssoftware van A tot Z ontwikkeld om deze snelheidsovertredingen te
controleren via automatische vaststellingen.

TM TaaS draagt het exploitatierisico en is verantwoordelijk voor de realisatie, exploitatie, onderhoud en financiering van het systeem van trajectcontroles en in ruil hiervoor heeft zij recht op een concessievergoeding van 24 euro exclusief btw per verwerking van een vaststelling, en is maandelijks betaalbaar na het overmaken van een factuur.

Het lokaal bestuur staat in voor het aanleveren van een energiecontract voor de camera's, de lokale politiezone staat in voor het tijdig verwerken van kandidaat-overtredingen door een daartoe bevoegde vaststeller die wettelijk een operationeel lid van de politie dient te zijn, en de verdere procedure dient te worden afgehandeld door een sanctionerend ambtenaar aangesteld door het lokaal bestuur.

De autonomie van de gemeente als wegbeheerder blijft op elk moment gevrijwaard.

Door het feit dat TM TaaS het exploitatierisico draagt is de wetgeving overheidsopdrachten niet van toepassing.

De voorgestelde overeenkomst betreft een concessie van diensten, overeenkomstig artikel 2, 7° van de concessiewet van 17 juni 2016. De geraamde waarde van deze overeenkomst is per traject zeer moeilijk te voorspellen omwille van de moeilijke inschatbaarheid van het aantal overtredingen per traject en de moeilijk te voorspellen aard van de overtredingen (de snelheid). Bovendien is de geraamde waarde afhankelijk van het aantal trajecten dat door het college zal worden geselecteerd.

Rekening houdend dat slechts een beperkt aantal straten in aanmerking komen (alleen zone 30 en 50, verbindingswegen, niet op gewestwegen) is de waarde van deze concessie in elk geval substantieel lager dan het drempelbedrag van 5.382.000,00 euro, zoals vastgelegd in artikel, §1, tweede lid van de concessiewet van 17 juni 2016, zodat de concessiewet niet van toepassing is, waaronder de strikte transparantie- en bekendmakingsverplichting, maar desalniettemin onderworpen blijft aan de algemene beginselen van behoorlijk bestuur. De concessiewetgeving, hoewel strikt gezien niet van toepassing, voorziet in artikel 43 in verschillende wettelijke uitzonderingsgronden op de bekendmakingsverplichting, waaronder in geval van een technisch monopolie waarover TM TaaS in deze sector beschikt. Uit de omstandigheden blijkt dat TM TaaS een technisch monopolie heeft in deze sector. Er is slechts één onderneming die beschikt over de expertise, middelen, instrumenten en technische bekwaamheid om een alomvattend en afdoend antwoord te bieden op de door het gemeentebestuur gevraagde dienstverlening. Een loutere bekendmaking zal niet tot meer concurrentie of betere plaatsingsresultaten leiden.

Op basis van artikel 41, alinea 1 van het decreet lokaal bestuur kan de gemeenteraad de selectie van de trajecten, binnen het kader van de goed te keuren concessieovereenkomst, meer bepaald zolang de waarde van de concessieovereenkomst lager blijft dan het grensbedrag zoals opgenomen in artikel 3 §1, tweede lid van de concessiewet van 17 juni 2016, aan het college van burgemeester en schepenen delegeren, waarbij het besluit overeenkomstig de artikelen 286 en 288 van het
decreet lokaal bestuur zal gepubliceerd en bekend gemaakt worden.

Deze delegatie aan het college van burgemeester en schepenen maakt het mogelijk om op basis van de verschillende parameters op vlak van verkeersveiligheid trajecten te selecteren op een flexibele en adequate werkwijze.
De gemeentebestuur streeft er naar om in samenspraak met TM TaaS verschillende trajecten in de loop van 2023 te activeren, na positieve evaluatie kunnen er gefaseerd bijkomende trajecten worden toegevoegd. Ook in de 5 opvolgende jaren kunnen bijkomende trajecten worden toegevoegd.

De trajecten voor trajectcontrole moeten voldoen aan volgende kenmerken:

• Snelheidsbeperking moet 30 km/u of 50 km/u zijn;
• De trajectcontrole met gelegen zijn binnen één specifieke zone; bijvoorbeeld niet in een zone met overgang tussen bebouwde kom en zone 50.
• In het traject mogen geen aangekondigde snelheidsremmers, zoals drempels, plateaus, asverschuivingen enz., liggen op een plaats waar 50 km/u mag gereden worden. Zo moet bij een aangekondigde drempel de snelheid verlaagd worden naar 30 km/u, waardoor er geen eenduidige snelheidsregel geldt binnen het traject.
• Wanneer er wegwerkzaamheden gepland zijn, wordt het contract van de uitbating van de trajectcontrole verlengd met de duur van de werken.
• Het traject moet een ‘hoofdstroom’ zijn zonder al te veel zijstraten.

• Er kunnen best geen volledige parallelle wegen liggen aan het traject om sluipverkeer te vermijden.
• Het doel moet zijn om doorgaand verkeer af te remmen. Op drukke locaties zoals een schoolomgeving, zal de trajectcontrole geen effect hebben aangezien er trager wordt gereden.
• Het starten met de trajectcontroles binnen de politiezone Pajottenland werd reeds doorgesproken met de lokale politie (ook andere Pajotse gemeenten hebben het voornemen om te starten met trajectcontrole).

Volgende trajecten zijn in een eerste fase voorzien voor het grondgebied Pepingen:

- Traject 1: Steenweg op Bellingen (startpunt thv Grasmeerstraat, eindpunt thv Kattenhol) (50km/u, buiten bebouwde kom)
- Traject 2: Steenweg op Bellingen/Trapstraat (startend vanaf verkeersdrempel tot begin aangekondigde zone 30) (50km/u, binnen bebouwde kom)
- Traject 3: Nieuwe baan (startend aan kruispunt met de Kareelstraat tot het kruispunt met de Hondzochtstraat) (50km/u, buiten bebouwde kom)
- Traject 4: Hondzochtstraat (startend aan Daelestraat tot Kapellestraat). 

Alle bovenvermelde trajecten worden in beide rijrichtingen gehandhaafd. 

Financieel advies/visum

Aangezien het consortium TM TaaS instaat voor de investering, bedraagt de investering voor het lokaal bestuur nul euro.

De vaste vergoeding van TaaS bedraagt 24 euro exclusief btw per verwerking van een vaststelling en is maandelijks betaalbaar door de gemeente aan TaaS na het overmaken van een factuur.

Voor de verwerking van de GAS-boetes zal de sanctionerend ambtenaar van Haviland ook een bedrag aanrekenen. Dit ligt nog niet vast, maar zal alvast niet hoger zijn dan 27euro.